Cenny kruszec albo bezwartościowy tombak – jak sprawdzić złoto czy jest prawdziwe?
Złoto od tysiącleci stosowane było w jubilerstwie, ze względu na unikatowe właściwości kowalne, pozwalające na tworzenie z niego najbardziej wyszukanych ozdób i dużą odporność chemiczną. W przeciwieństwie do metali mniej szlachetnych nie ulega ściemnieniu i przebarwieniom pod wpływem powietrza oraz jest odporne na korozję. Cechy te powodują, że nawet przy pomocy domowych sposobów można ocenić, czy wyrób jubilerski oferowany nam do kupna lub odnaleziony wśród rodzinnych pamiątek, jest rzeczywiście wykonany ze złota. Weryfikację taką warto przeprowadzić zwłaszcza w przypadku ofert nie pochodzących od sprawdzonych jubilerów, ale zamieszczanych na aukcjach internetowych lub dostępnych na bazarach. Zdarza się, że nieuczciwy sprzedawca oferuje nam zamiast złota tombak, tj. stop miedzi i cynku, który barwą przypomina złoto.
Sprawdzenie oznaczeń na biżuterii
Sprawdzenie oznaczeń to najprostszy sposób weryfikacji, czy mamy do czynienia z wyrobem ze złota. Wystarczy porównać wybite na biżuterii oznaczenie z tabelą na stronie internetowej Głównego Urzędu Miar. Najbardziej wartościowe 24-karatowe złoto oznaczone jest próbą 999, a stop zawierający zaledwie 33,3% czystego złota (złoto 8-karatowe) oznaczony jest symbolem 333. Inne próby złota to: 960, 750, 585, 500 oraz 375. Zdarza się, że poszczególne części wyrobu są zrobione z różnych gatunków złota, dlatego warto sprawdzać oznaczenia na każdym z elementów (np. zapięcie, łańcuszek, zawieszka).
Dokładne oględziny produktu pod kątem przebarwień
W przypadku wyrobów wykonanych w całości ze złota, nawet z upływem lat nie dochodzi do przebarwień. Jeżeli warstwa wierzchnia zaczyna się ścierać, to prawdopodobnie mamy do czynienia z wyrobem pozłacanym.
Próba magnesu
Weryfikacja polega na przyłożeniu magnesu do wyrobu jubilerskiego czy monety i obserwacji czy zareaguje na przyciąganie. Złoto nie posiada żadnych właściwości magnetycznych, dlatego w przypadku braku reakcji, także po uwzględnieniu innych cech wyrobu można założyć, że jest to wyrób ze złota.
Wyliczenie gęstości wyrobu
Złoto przewyższa pod względem gęstości większość innych metali. W przypadku złota parametr ten wynosi około 19,3 g/cm3, dzięki czemu z łatwością można go odróżnić od srebra, którego gęstość wynosi 10,5 g/cm3. Trudności może sprawić odróżnienie złota od platyny, która cechuje się nieznacznie większą gęstością od złota, na poziomie 21,5 g/cm3. Dlatego obliczenia należy przeprowadzić w sposób dokładny. Na początku trzeba ustalić wagę przedmiotu w gramach. Następnie w naczyniu z podziałką odmierzamy określoną objętość wody, po czym wrzucamy sprawdzany element do środka. Uzyskana różnica poziomów wody w naczyniu wskaże objętość badanego elementu. Teraz wystarczy wyliczyć gęstość, dzieląc masę przez objętość.
Wiedza na temat domowych sposobów weryfikacji autentyczności złota jest bardzo przydatna, zwłaszcza w sytuacji gdy nie mamy możliwości poddania wyrobu ocenie jubilera. Przed dokonaniem zakupu dobrze jest sprawdzić jak kształtują się aktualne ceny metali szlachetnych, co pozwoli nam wyeliminować nieuczciwe oferty, które zazwyczaj wydają się bardzo atrakcyjne cenowo, jednak znacznie odbiegają od rynkowych cen danego kruszcu.
***
